Kpọwapụta Ọnọdụ Mberede Gbasara Ọrịa Ịba – Onye Omebe Iwu Rịọrọ Gọọmentị Naijiria

Onyeisi oche, kọmitii ndị omebe iwu na-ahụ maka HIV/AIDS, ụkwara nta na ịba, Amobi Ogah agwala Gọọmenti Naijiria ka ha kwupụta ọnọdụ ịrịa ọrịa ịba, na-akọwa ya dị ka nje na-egbu egbu nke nwere ike ibutere ụmụ amaala nsogbu.

Ogah bụ onye na-anọchite anya Isuiwuato/Umunneochi Federal Constituency nke Abia steeti, kwuru n’akwụkwọ ozi n’Abuja na n’ịtụle egwu ịba na-adakwasị ụmụ mmadụ, a ga-agba mbọ niile iji kpochapụ otu n’ime anwụnta kacha egbu egbu.

“Ndị kọmitii na-ahụ maka ụlọ na-ahụ maka HIV, AIDS, ụkwara nta na nchịkwa ịba anaghị eche echiche banyere ihe ịma aka ndị Naijiria na-eche ihu n’ọgụ a na-alụso ọrịa ndị a karịsịa n’ọgụ megide njikwa ịba na mba ahụ nke yiri ka ọ na-emerụ ihe ngwọta.

“Kọmiti a ga-eso ndị ọ dị mkpa na-arụkọ ọrụ n’ọgụ a na-alụso ịba n’ịhụ na e ji ego e mere atụmatụ maka ya mee ihe. ”

Dị ka Òtù Ahụ Ike Ụwa si kwuo, mba Africa anọ ruru ihe karịrị ọkara nke ọrịa ịba niile nwụrụ n’ụwa niile: Nigeria na-ebute 31.3% na ndepụta a, Democratic Republic of Congo na-esote 12.6%, Tanzania (4.1%) na Niger ( 3.9%).

“Amaara m na WHO Global teknụzụ atụmatụ maka ịba 2016-2030, nke emelitere na 2021, na-enye usoro nka maka mba niile nwere ọrịa ịba, gụnyere Nigeria. A na-atụ anya na akwụkwọ a ga-eduzi ma kwado mmemme mpaghara na obodo maka njikwa ịba ka ha na-arụ ọrụ iji chịkwaa na ikpochapụ ịba. ”

Atụmatụ teknụzụ gụnyere: “Ibelata ọrịa ịba ma ọ dịkarịa ala 90% site na 2030

Mbelata ọnụ ọgụgụ ọnwụ nke ịba opekata mpe 90% site na 2030

Na-ekpochapụ ịba na opekata mpe obodo 35 n’afọ 2030

Na-egbochi ịmaliteghachi ịba na mba niile na-enweghị ịba.

A ga-enyocha oke ọgwụ ịba adịgboroja iji gbochie ọnwụ ọzọ.

Anyị ga-arụ ọrụ nlekọta anyị iji chọpụta ọrụ nlekọta ahụike bụ isi na mmemme ịba azụ nke Roll Back.

“Naijirịa bụ obodo chọrọ nchebe pụọ na ịba. Ọnụ ọgụgụ ndị nwụrụ n’ọrịa ahụ bụ ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ otu ụzọ n’ụzọ atọ nke ọrịa ịba 619,000 na-anwụ n’ụwa kwa afọ.”

Ogah gara n’ihu kwuo na ọ dị mkpa ịgbasi mbọ ike ikpochapụ ịba iji gbasie mbọ ike na vector, bụ anwụnta, na-agbakwụnye na gọọmentị ga-agbasi mbọ ike iji nweta nke a.

Ọ kpọkuru Gọọmenti etiti ka o tinyekwuo anya na ikpochapụ anwụnta site n’itinye ndị dị oke mkpa na ngalaba ahụike gụnyere ndị na-abụghị nke gọọmentị, gbakwụnye na ibu ịba na mba ahụ na-esote nlebara anya a na-enye ndị nje nje.

Ya mere onye omebe iwu ahụ gwara gọọmentị n’ọkwa niile ka ha gbakwuo mbọ hụ na e wepụrụ anwụnta ndị a na-atụ egwu na mba ahụ, na-ekwupụta na aka niile ga-adịrịrị n’elu iji nweta nke a na nlebara anya dị mkpa.

O kwuru na mba Afrịka anọ na-akpata ihe karịrị ọkara nke ndị ọrịa ịba na-anwụ n’ụwa niile ebe Naijiria nọ n’ọnụọgụgụ na pasentị 31.3 gbakwụnye na Ụlọ Nzukọ Alaeze nke iri ga-ahụ na e mejuputa iwu zuru oke maka ikpochapụ ịba na mba ahụ.

Ogah kwughachikwara mkpebi kọmitii ahụ siri n’ịkwado mgbasa ọgwụ ịba adịgboroja na mba ahụ, na-emesi ụmụ amaala obi ike na a ga-eleba anya n’ihe egwu ahụ iji zere ọnwụ ọzọ edekọ.

A na-eme ememe ncheta ụbọchị anwụnta n’ụwa na Ọgọst 20 n’ụwa niile ma isiokwu maka 2023 bụ “Ịlụso ndị na-egbu egbu n’ụwa ọgụ – anwụnta.”

Ebumnobi a bụ ime ka ndị mmadụ mata ihe na-ebute ịba na otu a ga-esi gbochie ya na ihe egwu anwụnta na ọrịa anwụnta na-ebute yana itinye uche na mbọ zuru ụwa ọnụ na-aga n’ihu n’ịlụso ihe ndị kacha egbu egbu n’ụwa ọgụ.