Naijiria Na-Amanye Ndị Ofesi Na-Etinye Ego Na Ngalaba Ngwuputa Ihe

Mịnịsta Naịjirịa na-ahụ maka mmepe ihe nke e gwupụtara n’ala, Dọkịta Oladele Alake, na-achọ ịrata ndị ọchụnta ego si mba ofesi na ọnụ ahịa mmepụta ihe ngwuputa dị ala yana nkwa imelite nchekwa nke ọrụ ngwuputa na ibelata ihe ịma aka nke azụmahịa.

Dr. Alake kwere nkwa a n’ọgbakọ Mines & Money Conference, nke mepere na London, United Kingdom n’abalị iri abụọ na asatọ onwa Nọvemba, 2023.

N’ịgwa ndị na-ahụ maka ụwa n’ọrụ na ụlọ ọrụ Ngwuputa, Alake, n’okwu nkeji 15 etinyere maka itinyekwu ego na Nigeria, na-edepụta uru pụrụ iche dị ka ọnụ ahịa mmepụta ihe dị ala n’ihi ngwuputa ala na ọtụtụ ijeri dollar nke mineral na-adịghị arụ ọrụ.

Dr. Alake kwuru na nso nso a sitere na ụlọ ọrụ nyocha, KPMG, nke kọrọ na ntinye aka nke Ngwuputa na GDP Naijiria si na 0.3 pasent ruo 0.85 pasent n’afọ gara aga, na-egosi mmụba nke 0.63 pasent kwa afọ.

“Onyinye ala ala nke mba ahụ nwere ihe karịrị ụdị ịnweta 44 dị iche iche a na-ahụ n’ọtụtụ ebe karịa ebe 500.

N’oge na-adịbeghị anya, n’ịghọta ọdịdị ọdịdị zuru ụwa ọnụ na-agbanwe agbanwe yana nzaghachi na ọnọdụ ndị na-apụta, agbakwunyere Lithium dị ka ihe dị mkpa dị mkpa na-enweta atụmatụ zuru ụwa ọnụ.

Mịnịsta ahụ kọwara na nchịkwa nke Onye isi ala Bola Tinubu amalitela mgbanwe iji kwalite itinye ego site na ịhazi usoro na ibelata ihe mgbochi iji dọta ndị na-etinye ego na mba ofesi.

N’igosi ọganihu n’oge na-adịbeghị anya n’ịmepụta ọnọdụ maka mmepe mineral siri ike, Dr. Alake mere ka ọ pụta ìhè data ọhụrụ nke Airborne Geophysical Survey kpughere, akwụkwọ ikike nghọta na ụlọ ọrụ German, Geoscan, iji kpokọta data ndị ọzọ na mineral siri ike n’ofe mba na ịnweta ego site na a. Ụlọ ọrụ ego ọhụrụ nke Africa Finance Corporation na Solid Minerals Development Fund malitere.

Onye ozi ahụ chetaara obodo ndị na-egwuputa ihe n’ụwa nile nke atumatu Gọọmenti Federal ka ọrụ ngwuputa ga-esi baara ndị obodo uru ma na-eduga n’ịhazi nhazi kama ibupu ngwa ngwa nke mineral.

“Nigeria na-ekwusi ike ugbu a uru bara uru nke mineral siri ike dị ka ihe ngwọta maka uto ngwa ngwa na-adigide nke ụlọ ọrụ Ngwuputa.

“…Site n’ịgbakwụnye uru na akụrụngwa anyị, ọ bụghị naanị na anyị na-emepụta ngwaahịa ndị dị elu kamakwa na-ebute ohere ọrụ maka ndị ntorobịa anyị na-emepe emepe ma na-abawanye uru nke ngalaba ahụ na ntinye aka na GDP nke mba,” Dr. Alake kwukwara.

Ọ gbara ndị na-achụ ego ume ka ha kwado mmepe mmekọrịta ọha na eze nke obodo ebe ha na-egwupụta akụ iji mee ka ndị na-egwuputa ihe na-aba uru, na-ehota na nso nso a nke usoro iwu edezigharịrị maka Agreement Development Community nke na-enye maka ihe omume ọha na eze, nkwado agụmakwụkwọ, ahụike na nchekwa gburugburu ebe obibi.