Ihe karịrị 8.3% ekpenta ọhụrụ a hụrụ n’ime ụmụaka na-erubeghị afọ iri na ise – NMA

Dị ka data ọhụrụ sitere na National Committee on the Nlected Tropical Diseases of the Nigerian Medical Association si kwuo, ihe dị ka pasentị asato na uma ato nke ọrịa ekpenta ọhụrụ bụ ụmụaka na-erubeghị afọ iri na ise.

N’agbanyeghi na Naijiria eruola ebumnuche mkpochapu ekpenta, Naijiria ka so na mba iri na asaa ka na-akọ ihe karịrị otu puku ọrịa ekpenta kwa afọ.

Ekpenta bụ ọrịa nje na-adịghị ala ala nke na-emetụta akpụkpọ ahụ na irighiri akwara mana ọ nwere ike imetụta akụkụ ahụ ndị ọzọ, dị ka mucosa nke elu akụkụ iku ume na anya.

Ọ bụrụ na a naghị agwọ ya, ọ na-aghọ ọrịa nkwarụ na-adịghị ala ala ma ọ bụ nke na-eme ka ọkpụkpụ na-eme ka ọkpụkpụ na-ahụ anya na mkparị na-emetụta ndụ ndị nwere nsogbu.

Oiwoh kwuru na enweela ọganihu site na iwebata ọgwụgwọ ọtụtụ ọgwụ maka ndị ọrịa ekpenta.

Otú ọ dị, e nwere nchegbu na-aga n’ihu bụ nke gụnyere obere index nke enyo ekpenta, nchọpụta ekpenta dị ala, nnyefe na-aga n’ihu, na imegharị nke ekpenta, n’etiti nkà mmụta ọgwụ na-ebelata.

Nkwupụta ahụ gụrụ n’otu akụkụ, “Nkezi kwa afọ nke ikpe ọhụrụ 2,754 yana pasent 93 n’ime ha nwere ọrịa siri ike na-efe efe ndị ọzọ.

Ọzọkwa, nkezi nke pasent 8.3 nke ọrịa ọhụrụ bụ ụmụaka na-erubeghị afọ 15, na-atụ aro ọrịa ọhụrụ na-aga n’ihu.

N’ime ndị ọhụrụ niile, nkezi nke 14.3% nọ na nkwarụ ọkwa nke abụọ na-atụ aro igbu oge dị ukwuu na nchoputa nke ọrịa ahụ.

“Ọ dị mkpa imeri nsogbu ọha na eze na nke uche nke metụtara ekpenta n’ụzọ kwesịrị ekwesị.

N’ihi ya, isiokwu ụbọchị ekpenta ụwa nke 2024 bụ “Tie ekpenta.”

“Mkpa ịkwụsị mkparị metụtara ọrịa a na-enwe nnukwu nkwarụ ma nwee ike ịgwọta pụtara nkwanye ùgwù na nkwanye ùgwù kwesịrị ka ekwesịrị inye ndị ọrịa niile nwere ekpenta.

A ghaghị ịgọnarị ikike mmadụ ha ịnweta na inye nlekọta ahụike n’oge, dị irè na nke ọma.”

Oiwoh kwukwara na enwere ike ibunye ekpenta site na ụmụ irighiri mmiri na site n’inwe ogologo oge nso onye a na-agwọghị.

Dọkịta ahụ kwuru na a pụghị ibunye ekpenta site n’ịkwe aka ma ọ bụ ịnọdụ ala n’akụkụ onye ekpenta na bọs.

Ọ gbakwụnyere, “ekpenta, bụ́ nwoke oge ochie na-efe efe na-eti mmadụ ihe, nwere ọtụtụ ihe ngosi.

Ya mere, e kwesịrị inwe nnukwu index nke nrutuaka.

A na-akwado na e kwesịrị iburu ekpenta ozugbo enwere ike, ọ bụghị mgbe enwere nkwarụ.

Nke ahụ na-acha uhie uhie/acha ọla kọpa / na-acha uhie uhie na-acha uhie uhie ebe mmetụta nke mgbu na-efunahụ (anaesthetic) na-enweghị obere ọsụsọ nwere ike ịbụ naanị ihe achọrọ maka nchọpụta mmalite.

“Nri akwara ndị na-aza aza karịsịa n’akụkụ ikpere ụkwụ, ikpere, na akụkụ olu na-eso ihe mgbaàmà na ihe ịrịba ama nke ekpenta ndị ọzọ.

Enwere ike ịnwe mfu okpomọkụ (ọkụ ma ọ bụ oyi), mmetụ ọkụ, na mgbu, karịsịa n’aka na ụkwụ.

Nke a nwere ike ibu ụzọ gosi dị ka ọnya ma ọ bụ ọkụ na-enweghị mgbu na saịtị ndị a na-adịru ogologo oge karịa ka a tụrụ anya na ọ ga-agwọ ya. “Ngosipụta ndị ọzọ nwekwara ike ịgụnye ọzịza (papules na nodules), ọnya (ọnya neuropathic), ọrụ akwara na-adịghị mma dị ka nhụjuanya n’etiti ndị ọzọ, enweghị ike imechi anya n’ihi mkpọnwụ nke nkuchianaya elu (lagophthalmos), wdg.”

Otu ndị ahụike Naịjirịa, nke Dọkịta Uche Ojinmah na-edu, na-esonyere ndị niile metụtara ụwa niile iji kwado isiokwu maka afọ a- Beat Leprosy.

Mgbalị niile nke onye ọ bụla ga-eme ga-enyere aka iwepụ ekpenta. Ọzọkwa, nlekọta ahụike kwesịrị ekwesị na nkwado mmekọrịta ọha na eze na nke uche nye ndị ekpenta bụ ihe kacha mkpa iji kwụsị mkparị na nchụpụ ọha na eze bụ nke e ji mara ọrịa ahụ n’oge gara aga mgbe a na-enweghị ọgwụgwọ.