Ndị na-eme ebere na-enye ndị ọrụ ugbo ime obodo Enugwu steeti ike na ntinye ihe ọkụkụ

Onye isi ụlọ ọrụ, Paschal-Rico Group of Companies, Chief Pascal Aneke, na onye Switzerland lọta, Maazị Sunday Ozokolo, na Sọnde, kesara ndị ọrụ ugbo ime obodo na mpaghara ọchịchị Ezeagu (LGA) nke steeti Enugu.

Duo ahụ, bụ onye si n’obodo Ezema Mgbagbu-owa dị na LGA, kwuru na ọhụhụ a bụ ime ka mmụọ ọrụ ugbo bilie n’etiti ndị bi n’ime ime obodo ahụ. Ha kwuru na obi adịghị ha ụtọ maka otú ndị ntorobịa nọ n’ógbè ahụ si leghara ọrụ ugbo anya, bụ́ nke nwere ike bụrụ ụzọ ziri ezi ha ji ebi ndụ. Ihe ndị e kesara gụnyere ọgba tum tum, kemikal agro na ego.

Ozokolo kwuru na ọrụ ugbo nwere ikike idozi nsogbu na nsogbu ndị mmadụ na-eche ihu n’ụwa taa.

Ọ sịrị, “Agara m mba ofesi hụ ka ndị mmadụ si eme ya n’ọrụ ugbo.

N’ihi ya, mgbe m lọghachiri, ahụrụ m na ụfọdụ ndị obodo m na-aga azụ azụ n’ọrụ ugbo.

Ya mere, ọ dị mkpa inye ike na ịgba ha ume ka ha nabata ọrụ ugbo.

“Anyị na-enye ha ihe nrite dabere n’ihe ha kụrụ n’ala Ezeagu na afọ a, anyị họọrọ ji,” ka o kwuru.

Ozokolo kwukwara, “Onye ọ bụla ji ya ga-abụ onye kachasị mma na-aga ụlọ na nnukwu ihe nrite, na-esote nke abụọ, nke atọ na ihe nkasi obi ndị ọzọ.

“Nrite mbụ na-eji ọgba tum tum na abụọ agro chemicals, ihe nrite nke abụọ na-eji ọgba tum tum na otu kemikal na-aga ụlọ, ebe nrite nke atọ na-eji naanị ọgba tum tum aga ụlọ.”

O kwuru na ndị ọrụ ugbo anọ ga-eji onyinye nkasi obi nke otu katọn nke agro chemicals nke ọ bụla, gbakwunyere ego laa.

Na otu ha ga-esi egosi ọdịiche dị n’Ezeagu ji na ndị ọzọ, onye ọrụ ebere ahụ kwuru na ha kpọbatara ndị ọkachamara n’ọrụ ugbo ka ha chọpụta ma ji ndị e wetara bụ eze Ezeagu ka ọ bụ na ọ bụghị.

O nyere obi ike na a ga-eme mmemme a kwa afọ iji gbaa ndị ya ume ịbanye n’ọrụ ugbo.

Ọzọkwa, Aneke kpọkuru ndị ntorobịa mpaghara ahụ ka ha nabata ọrụ ugbo wee hụ ya ka ihe eji ebi ndụ.

O kwuru na ikike a bụ ịkwalite ọrụ ugbo na LGA, steeti na South-East n’izugbe.

O kwuru na LGA nwere nnukwu ala maka ọrụ ugbo mana ọ na-akwa ụta na ọtụtụ n’ime ndị ntorobịa ahụ achọghị ịrụ ọrụ ugbo.

“Ndị ole na ole na-arụ ọrụ ugbo, gọọmenti kwesịrị inyere ha aka n’ụzọ iji bufee ihe ha na-emepụta n’ahịa na steeti,” Aneke kwuru.

Otu onye okwu ọbịa na onye isi ụmụ nwanyị obodo, Oriakụ Ifeoma Obidiaso, bụ onye nyere nkuzi gbasara “Ugbo dịka ụzọ mmepe n’ime ime obodo” kwuputara oke uru ọrụ ugbo na-abara ndị ntorobịa.

Obidiaso dụrụ ọdụ ka ekwesịrị ịgba ụmụnwaanyị nọ n’ime obodo ume ka ha banye n’ọrụ ugbo buru ibu.

Ọ kwara ụta na ọrụ ugbo na mpaghara ahụ ji nke nta nke nta na-apụ n’anya ma nwee olile anya na mmemme nkwado ahụ ga-enyere aka ịmaliteghachi ya ma mee ka ndị obodo ghọta mkpa ọrụ ugbo na gburugburu ha.

Ọ sịrị, “Ọ dị mkpa ka ndị mmadụ banye n’ọrụ ugbo dịka ụzọ isi chụpụ ịda ogbenye, zụlite onwe ha ma kwado onwe ha site na ya,” ka o kwuru.

Otu onye ọrụ ugbo bụ Maazị Jonex Okongwu kwuru na obi dị ya ụtọ maka inye ya ikike, sị na ọ bụ ya bụ nke mbụ ụdị mmemme a na-eme na mpaghara ahụ.

O kelere ndị na-akwado maka atụmatụ a ma kọwaa mmegharị ahụ dị ka “ịkwado nke ga-enyere ndị ọrụ ugbo aka”.