N’ikwekọ na nkwa ya iji wepụ ihe mgbochi niile na-egbochi ọganihu azụmahịa na Nigeria, Onye isi ala Bola Tinubu akwadola nguzobe nke Kọmitii Onye isi ala na amụma gbasara ego na ụtụ isi. Kọmiti a ga-abụ onye isi oche nke Fiscal Policy Partner na Africa Tax Leader na Price Waterhouse Coopers (PwC), Mr Taiwo Oyedele.Ọ ga-agụnye ndị ọkachamara sitere na ngalaba nkeonwe na nke ọha ma nwee ọrụ maka akụkụ dị iche iche nke mgbanwe iwu ụtụ isi, nhazi amụma gbasara mmefu ego na nhazi, nkwekọ nke ụtụ isi, na nchịkwa ego.
Onye ndụmọdụ pụrụ iche nye Onyeisiala n’ihe gbasara ego ha ga-enweta, bụ Mazị Adelabu Adedeji, kọwara na Onye isi ala Tinubu ghọtara mkpa ọ dị n’usoro amụma gbasara mmefu ego dị mma na usoro ịtụ ụtụ isi dị irè maka ịrụ ọrụ nke gọọmentị na akụ na ụba. “Nigeria dị obere na mfe ịkwụ ụgwọ ụtụ isi zuru ụwa ọnụ ebe ụtụ isi obodo na GDP bụ otu n’ime ndị kasị ala n’ụwa ma dị ala karịa nkezi Africa.
“Nke a ebutela ntụkwasị obi n’ịgbazinye ego iji kwụọ ụgwọ ego ọha na eze bụ nke na-egbochi ohere mmefu ego dịka ụgwọ ọrụ ụgwọ na-eri oke ego gọọmentị na-enweta kwa afọ, na-ebute usoro ọjọọ nke enweghị ego zuru oke maka mmepe mmekọrịta ọha na eze na akụ na ụba.
“Ọ bụ ezie na e dekọrọ ụfọdụ ọganihu na-arịwanye elu n’ime afọ ndị a, ihe ọ rụpụtara adịghị agbanwe agbanwe iji gbanwee akụkọ ahụ,” ka o kwuru.Adedeji kọwapụtara ihe ịma aka ndị bụ isi na usoro ụtụ isi nke Nigeria gụnyere ọtụtụ ụtụ isi na ụlọ ọrụ na-anakọta ego, usoro ụtụ isi nke kewara ekewa na mgbagwoju anya, ụkpụrụ ụtụ isi dị ala, ụbara nke ịtụ ụtụ isi, ọnụ ahịa nchịkwa ego, enweghị nhazi n’etiti amụma gbasara ego na akụ na ụba, na ogbenye. aza ajụjụ na itinye n’ọrụ nke tax revenue.
Nhazi nke kọmitii a na-egosipụta nkwenye President Tinubu iji dozie ihe ịma aka ndị a na iweta mgbanwe mgbanwe na amụma ego na ụtụ isi.
Ebumnuche bụ isi nke kọmitii a bụ ịkwalite arụmọrụ nnakọta ego, hụ na a na-akọ akụkọ doro anya, na ịkwalite ojiji nke ụtụ isi na ego ndị ọzọ na-enweta nke ọma iji kwalite ụkpụrụ ụtụ isi nke ụmụ amaala, kwalite ọdịbendị ụtụ isi dị mma, na ịkwalite nnabata afọ ofufo.
Mgbalị ndị a ọ bụghị nanị na-eme ka profaịlụ ego ha nwetara na Naijiria pụta ìhè kamakwa ọ ga-emepụta ebe azụmahịa dị mma na nke mba ụwa na-asọmpi. “Ebumnobi anyị bụ ịgbanwe usoro ụtụ isi iji kwado mmepe na-adigide ma nweta opekempe nke 18% Tax to GDP ratio n’ime afọ 3 na-esote na-enweghị igbochi itinye ego ma ọ bụ ọganihu akụ na ụba.
“Ekwesiri iburu n’uche na kọmitii a agaghị enye ndị gọọmentị ndụmọdụ maka mgbanwe ndị dị mkpa kamakwa ọ ga-akwalite mmejuputa ndụmọdụ ndị dị otú ahụ na-akwado usoro mmefu ego zuru oke na mgbanwe ụtụ isi nke nchịkwa ugbu a,” Onye ndụmọdụ na Revenue kwukwara.
Leave a Reply